Wdzięk, szyk, elegancja, dążenie do jak najlepszego kontaktu z koniem poprzez bardzo delikatne pomoce - tak można krótko scharakteryzować tę dyscyplinę. Celem klasycznego ujeżdżenia jest harmonijny rozwój naturalnych możliwości i zdolności konia. Szkolenie konia powinno prowadzić do doskonalenia jego naturalnej równowagi, zachowania elastyczności ruchów oraz wyrobienia posłuszeństwa i chęci współpracy z jeżdzcem

Pierwsze zawody zorganizowano w 1873 r. w Bratysławie w celu utrwalenia schematu klasycznego jeździectwa i przedstawienia najważniejszych celów treningu młodego konia, by umożliwić harmonijny rozwój jego potencjału ruchowego. Od 1963 r. rozgrywane są Mistrzostwa Europy, a od 1966 - Mistrzostwa Świata.

Wszystkie zawody rozgrywane mogą być w 6 klasach, w Polsceoznaczanych jako L, P, N, C, CC i CS. W każdej z nich są różne programy opisujące, jakie konkretnie zadania ma wykonać para jeździec-koń na czworoboku.

Cel ujeżdżenia to harmonijny rozwój naturalnych możliwości i zdolności konia, wyszkolenie konia lekko niosącego jeźdźca, zrównoważonego, elastycznego, dobrze i szybko reagującego na polecenia. Dobrze ujeżdżony koń sprawia wrażenie, że wykonywanie nawet najtrudniejszych ćwiczeń przychodzi mu bardzo łatwo. Koń i jeździec powinni reprezentować wspólnie harmonię i elegancję, płynność ruchów, spokój, równowagę i wzajemne porozumienie.

Znajomość podstaw ujeżdżenia niezbędna jest także w innych sportach konnych, jak skoki przez przeszkody czy wszechstronny konkurs konia wierzchowego (WKKW). Ujeżdżenie nie jest u nas dyscypliną bardzo popularną, na co wpływa między innymi obiegowa opinia, że ujeżdżenie trenują ci, którzy boją się skakać.

Ujeżdżenie to sport olimpijski podlegający FEI (Międzynarodowa Federacja Jeździecka). Konkursy ujeżdżenia podzielone są na międzynarodowe (pod egidą FEI) i krajowe. Konkursy krajowe zaczynają się od klasy L, kolejne klasy to P, N, C, CC i CS. W każdej z klas istnieje kilkanaście programów opisujących obowiązkowe ruchy, jakie zawodnik i koń powinni wykonać na czworoboku. Większość krajów organizuje regionalne i narodowe mistrzostwa i bierze udział w mistrzostwach świata organizowanych przez FEI.

Konkursy w ujeżdżeniu rozgrywane są na piaszczystym lub trawiastym czworoboku o wymiarach 20 x 40 m (klasy niższe) lub 20 x 60 m (klasy wyższe). Czworobok jest oznaczony tablicami z literami i ogrodzony szrankami. Konkursy w niższych klasach oceniane są przez jednego sędziego, który stoi za znakiem C dokładnie w linii środkowej czworoboku. W klasach wyższych oceny wystawia trzech lub pięciu sędziów. Każdy z nich znajduje się przy jednym z końców linii centralnej. Sędzia ocenia zawodnika w 10. punktowej skali. Ocena końcowa zawodnika podawana jest w procentach.

Konkursy w najniższych klasach wymagają opanowania podstawowych ruchów, takich jak 20. lub 15. metrowa wolta lub półwolta. Inne elementy wykonywane w konkursie ujeżdżenia to stęp zebrany i wyciągnięty, kłus zebrany i wyciągnięty, galop zebrany i wyciągnięty, ciąg w lewo, ciąg w prawo, lotna zmiana nogi co dwie foule, co foule, pasaż, piaff.

Od początkulat osiemdziesiątych XX w wprowadzono programy dowolne z muzyką (tzw. Kür). Jeździec wykonuje własny program ułożony z określonego zestawu ruchów i figur z odpowiednio dobranym podkładem muzycznym.

Zawodnik wjeżdża na czworobok w punkcie A i dojeżdża linią centralną do punktu X. Następuje ukłon - kobieta trzyma wodze lewą ręką, a prawą opuszcza na bok. Mężczyzna zdejmuje kapelusz, po czym kłania się jak kobieta. Występ zawsze kończy się przejazdem przez środek i ukłonem jak na powitanie. Zawodnik opuszcza czworobok stępem w punkcie A.

Strój zawodnika i rzad konia określają przepisy jeździeckie. W zawodach wyższej rangi strój zawodnika składa się obowiązkowo z: czarnego lub granatowego fraka, cylindra, białych lub kremowych bryczesów, plastronu lub krawata, rękawiczek, długich czarnych butów i ostróg. Używanie bata (tylko ujeżdżeniowego) jest dozwolone jedynie na zawodach poniżej MP. Jeźdźcy uprawnieni do noszenia munduru mogą w nim występować na zawodach. W niższych klasach wymagane jest kiełznanie wędzidłowe, w wyższych - munsztukowe. Obowiązuje siodło ujeżdżeniowe, czyli o wydłużonych tybinkach, do jazdy na długich strzemionach.

Podsumowanie: Dresaż jest bardzo trudną i poważną dyscyplina jeździectwa i dlatego nie każdy może ją uprawiać.

Dyscyplinę tę najtrafniej określają trzy słowa : wdzięk, szyk i elegancja. Celem jest zaś harmonijny rozwój naturalnych możliwości i zdolności konia. Wyszkolenie powinno polegać na dążeniu do doskonalenia naturalnej równowagi, zachowania elastyczności ruchów, wyrobieniu posłuszeństwa i chęci do współpracy z jeźdźcem. Koń i zawodnik powinni stanowić zgrany zespół, tak aby stosowane pomoce pozostawały prawie niewidoczne. Ujeżdżenie i jego znajomość do podstawa także dla pozostałych dyscyplin jeździeckich. Pod względem popularności i liczby zawodników jest ono drugą (według statystyk FEI) po skokach dyscypliną.

Zawody odbywają się na piaszczystym placu o wymiarach 20m x 60m zwanym czworobokiem. Jest on ogrodzony płotkami a wybrane punkty są oznaczone literami. Zadaniem jeźdźca jest zaprezentowanie określonego programu. Przejazd ocenia zwykle 3 sędziów (maksymalnie może być ich 5) za pomocą dziesięciopunktowej skali ocen. Swoje oceny i uwagi umieszczają oni na specjalnych arkuszach. Wyniki podawane są w procentach.

W zależności od trudności wyróżnia się klasy : L,P,N,C,CC,CS. Każda z klas ma kilkanaście programów opisujących obowiązkowe ruchy do wykonania. Przepisy ściśle określają dopuszczany strój jeźdźca i rząd konia. Bardzo widowiskowym elementem są przejazdy dowolne do muzyki - tzw. kür.